Холобур буолар судьуйа

Холобур буолар судьуйа
Холобур буолар судьуйа
Муус устар 2 күнүгэр 1 Баатара нэһилиэгэр биир дойдулаахпыт Иван Петрович Шадрин 90 сылыгар аналлаах истиҥ иһирэх ахтыы киэһээтэ буолан ааста.
    Иван Петрович Шадрин – Российскай Федерация Үрдүкү суутун үрдүкү кылаастаах судьуйата, филосовскай наука кандидата, Саха Республикатын норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, профессор, юстиция 3 кылаастаах государственнай сүбэһитэ, Саха АССР прокурора, элбэх научнай үлэлэр, монографиялар ааптара, преподователь, Мэҥэ Хаҥалас улууһун, 1 Баатара нэһилиэгин бочуоттаах гражданина.
         Кини 1935 сыллаахха муус устар 1 күнүгэр Мэҥэ-Хаҥалас улууһугар Бастакы Баатара нэһилиэгэр Куукуна сиригэр 5 оҕолоох ыалга бастакы оҕонон төрөөбүтэ. Аҕата—Пётр Николаевич Шадрин Хаҥалас улууһун Хахсыт нэһилиэгиттэн төрүттээх, Шадриннар учуталлар династияларын сыдьаана, оскуолаҕа 40 сыл устата үлэлээбит биллиилээх учуутал. Ийэтэ—Вера Дмитриевна Охлопкова идэтинэн учуутал, оҕолорун иитиигэ, үөрэхтииргэ олоҕун анаабыта. Хоту учуутал тиийбэт буолан аҕалара Саккырыырга учууталлыы барбытын кэннэ оҕолорун бэйэтэ көрбүтэ. Кыра эрдэхтэриттэн эйэҕэс, аһыныгас, кэпсэтинньэҥ, кырдьыксыт буолалларыгар уһуйбута. Кини убайа Николай Михайлович Охлопков Дьокуускайга учууталлар семинарияларыгар Максим Кирович Аммосовы, Исидор Никифорович Бараховы кытта бииргэ үөрэммит. Мэҥэ-Хаҥалас улууһугар Баатара нэһилиэгэр 1921 с. бастакы оскуола аһыллыбытыгар учууталынан үлэлээбитэ. Үөрэх сайдыытыгар үгүс сыратын, билиитин-көрүүтүн биэрбитэ.

        Иван Петрович Дьокуускай 2 № оскуолатын 1952 с. бүтэрэн баран Ленинград куорат Жданов аатынан университет юридическай факультетыгар үөрэнэн 1957 сыллаахха бүтэрбитэ. Саха АССР борокуратууратын уорганнарыгар, Дьокуускай куорат борокуратууратыгар силиэдэбэтэл-стажерунан үлэтин саҕалаабыта. 1958 с. Дьокуускай куорат борокуратууратыгар старшай силиэдэбэтэлинэн анаммыта. 1960 сыллаахтан куорат борокуруорун көмөлөһөөччүтүнэн, Саха АССР борокуратууратыгар өрөспүүбүлүкэ уопсай надзоругар көмөлөһөөччүтүнэн ананан үлэлээбитэ.
1969 сыллаахха АОН учуонай сэбиэтигэр “Подготовка и принятие управленческого решения – функция научного управления обществом” темаҕа диссертация көмүскээн, философскай наука кандидата буолбута. 1970 с. ахсынньы 18 күнүгэр ССРС Үрдүкү Сэбиэтин ыйааҕынан үһүс кылаастаах государственнай юстиция сүбэһит чыына иҥэриллэр, онтон Саха АССР прокурорунан анаммыта. Манна кини 34 эрэ саастааҕа, номнуо философскай наука кандидата, чахчы билиитинэн, дьулуурунан үрдүк чыпчааллары дабайан эрэр эдэр киһи этэ. Бу үлэлиир сылларыгар кини салайар, тэрийэр дьоҕура толору арыллыбыта. Республика прокурордарын үлэтин өрө көтөҕөр, күүһүрдэр сыаллаах  үлэтэ үтүө түмүктэри биэрбитэ. Улахан холуобунай дьыалалары арыйар үлэлэр үрдүк тэрээһиннээхтик, дириҥ хорутуулаахтык ыытыллар буолбуттара. Кадрдары сүүмэрдээһиҥҥэ, аттаран туруорууга, эдэр дьон профессиональнай сайдыыларыгар улахан кыһамньытын ууран ситиһиилээхтик үлэлээбитэ. Бу дуоһунаска 1972 с. диэри үлэлээбитэ.
1972 с. сайын ССКП Саха уобаластааҕы комитетын административнай органнарга отделын сэбиэдиссэйинэн бигэргэтиллибитэ. Бу дуоһунаска 10 тахса сыл устата үлэлээбитэ.  
И.П. Шадрин ученай быһыытынан хас даҕаны монографиялар, Россия, Саха Республикатын бэчээттэригэр тахсыбыт ыстатыйалар автордара.
1982 сыллаахха сэтинньи 10 күнүгэр Российскай Федерация Үрдүкү суутун судьуйатынан талыллыбыта. Онно РФ Үрдүкү суутун үрдүкү кылаастаах судьуйатын чыына иҥэриллибитэ. 23 сыл устата Российскай Федерация үрдүкү суутун судьуйатынан таһаарыылаахтык кыайа-хото үлэлээбитэ. Дойду Үрдүкү суутун систиэмэтигэр сахалартан да, нууччалартан да маннык өр үлэлээбит киһи суох.
        Биһиги биир дойдулаахтара Иван Петрович Шадрин аатын киэн тутта ааттыыбыт. Ахтыы киэһэтин иилээн саҕалаан ыыттылар СР тыатын хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, 1 Баатара нэһилиэгин Аҕа сүбэтин бэрэссэдээтэлэ Михаил Константинович Попов, олохтоох бибилэтиэкэр Нюргуяна Сергучева уонна В. Ноев аатынан култуура киинин үлэһиттэрэ. Бу күн Иван Петрович 90 сылыгар анаммыт стендэни үөрүүлээх быһыыга арыйдыбыт. Иван Петрович Бэдьимэҕэ олорор аймахтара, ыҥырыылаах ыалдьыт аймахтара Василий Юрьевич, Раиса Семеновна Шадриннар, СР судьуйаларын ассоциациятыттан Василий Николаевич Васильев, Мэҥэ Хаҥалас улууһун депутаттарын советын бэрэссэдээтэлэ Иннокентий Иннокентьевич Андросов, прокуратура ветерана, полковник, Мэҥэ Хаҥалас улууһугар прокурорунан үлэлээбит Степан Игнатьевич Устинов кэлэннэр Иван Петрович туһунан үтүө өйдөбүллэринэн ахтан, санаан аастылар. Ахтыы киэһэтин "Дьүөгэ" үҥкүү ансаамбыла, Н.Д. Неустроев аатынан Бэдьимэ орто оскуола-садын иитиллээччитэ Сахаайа Антипина, 3 кылаас үөрэнээччитэ Айхаан Андросов, музыка учуутала Афанасий Санников ырыа аргыстаах киэргэттилэр.
       Аймаҕа Любовь Дмитриевна Стручкова Иван Петрович 90 сылыгар анаабыт хоһоонун Егор Захаров ааҕан иһитиннэрдэ.
       Иван Петрович бииргэ төрөөбүт балта Анна Петровна Шадрина уонна быраата Николай Ильич Охлопков сибэкки дьөрбөтүн кэлбит ыалдьыттарга бэлэх ыытан киэһэбитин киэргэттилэр.


Олохтоох бибилэтиэкэр Нюргуяна Сергучева.
03.04.2025